Położona nad Oceanem Atlantyckim A Coruña to miasto, którego historia jest ściśle związana ze starym portem rybackim i handlowym.
Aquarium Finisterrae, Domus i Muzeum Nauki to tylko niektóre z miejsc, które pokazują najnowocześniejszą i rozrywkową stronę stolicy A Coruña, która oferuje jeden z najpiękniejszych widoków na szerokich plażach Riazor i Orzán. Dopełnieniem tego wszystkiego jest uznana w całym kraju gastronomia, odznaczająca się doskonałością produktów morskich i mięs z głębi lądu prowincji.
Chociaż A Coruña wywodzi się ze starożytnej osady celtyckiej, historia miasta zaczęła nabierać znaczenia już w czasach rzymskich, kiedy port A Coruña stał się kluczowym etapem na szlakach nawigacyjnych. Świadkiem tamtych czasów jest Wieża Herkulesa, jedyna działająca rzymska latarnia morska i autentyczny symbol miasta. Obecnie uznana za pomnik narodowy, została zbudowana na początku II wieku z polecenia cesarza Trajana. Przez całą jej historię dokonywano w niej licznych przebudów, a ostatnia miała miejsce w 1791 roku, kiedy to Carlos III zlecił architektowi Gianniniemu jej renowację i przykrycie wieżyczki.
Port zawsze był miejscem jednych z najważniejszych wydarzeń historycznych w mieście, takich jak klęska angielskiego korsarza Francisa Drake'a w 1589 r. dzięki oporowi ludności A Coruña, na czele której stała bohaterka María Pita.
Prymitywne średniowieczne miasto jest ograniczone półwyspem Coruña. Na tętniących życiem ulicach zachowały się przykłady architektury romańskiej. Jednym z najpiękniejszych jest kościół św. Jakuba. Ta zbudowana w XII wieku świątynia, najstarsza w mieście, posiada późniejsze dobudowania z XIV i XV wieku. W szerokiej nawie wewnętrznej ze spiczastymi łukami znajduje się polichromowana rzeźba Apostoła Jakuba z XIII wieku. Ze względu na swoje walory architektoniczne został uznany za zabytek historyczno-artystyczny.
W górnej części pierwotnego centrum miejskiego znajduje się inny kościół z tą samą deklaracją, Santa María del Campo. Budowa tej starej kolegiaty sięga XII i XIII wieku i została przeprowadzona przez cech Mareantes. Jedną z jej największych atrakcji jest wizyta w Muzeum Sztuki Sakralnej, które mieści wewnątrz i w którym znajdują się dzieła od XII do XV wieku.
Z kolei klasztor Santa Bárbara (XV w.) i piękny plac o tej samej nazwie są zadeklarowane jako Kompleks Historyczno-Artystyczny. Kompleks klasztorny, położony w miejscu starej pustelni poświęconej świętej, został później rozbudowany w XVII i XVIII wieku.
Barok w A Coruña
Styl barokowy jest obecny w innych budowlach sakralnych. Do tego stylu należy kościół Las Capuchinas, wykończony piękną XVIII-wieczną fasadą w stylu barokowym z Composteli.
W jego pobliżu znajdują się kościoły San Nicolás i San Jorge, oba wzniesione na początku XVIII wieku pod barokowymi kanonami. Budowę pierwszego, zlokalizowanego w pobliżu ratusza, zaprojektował Domingo de Andrade. Tymczasem drugi wyróżnia się tym, że w jego wnętrzu znajduje się komnata z wizerunkiem Virgen de los Dolores z tego samego okresu.
Warto również zwrócić uwagę na klasztor Santo Domingo, którego smukła XVIII-wieczna fasada kryje kaplicę poświęconą Virgen del Rosario, patronce miasta.
Konieczne jest również zwiedzenie najważniejszych obiektów świeckich w mieście. Budynek ratusza znajduje się na Placu María Pita, w centrum miasta. Jest to elegancki i monumentalny budynek z początku XX wieku, charakteryzujący się arkadami i krużgankami oraz trzema wieżami zwieńczonymi kolorowymi kopułami.
W pobliżu znajduje się Dom-Muzeum Emilii Pardo Bazán, XVIII-wieczny dom szlachecki, w którym mieszkała ta galicyjska pisarka, wybitna postać XIX-wiecznej literatury hiszpańskiej. Obecnie część budynku zajmuje siedziba Królewskiej Akademii Galicyjskiej.
Kolejnym obowiązkowym punktem w centrum A Coruña jest Ogród San Carlos, uznany za kompleks historyczno-artystyczny. Mury twierdzy San Carlos, której historia sięga 1843 roku, mieszczą tę wyjątkową przestrzeń, w której znajduje się Archiwum Królestwa Galicji, a którego centrum zajmuje grób Sir Johna Moore'a, brytyjskiego generała, który zginął w 1809 r. w bitwie pod Elviñą.
Wokół Starego Miasta rozciąga się strefa przybrzeżna, w której A Coruña łączy tradycję i nowoczesność. Naprzeciwko portu, na Avenida de la Marina, znajdują się typowe domy z białymi, przeszklonymi werandami (XIX wiek) – elementy architektoniczne, które stanowią jeden z najbardziej znanych zabytków A Coruña i które zasłużyły temu miastu na przydomek „Kryształowego Miasta”.
Zamek San Antón, na jednym końcu obszaru portowego, został zbudowany pod koniec XVI wieku w charakterze obronnym, a odnowiony został w XVIII wieku. Obecnie mieści się w nim Prowincjonalne Muzeum Archeologiczne, w którym można odbyć ciekawą podróż przez pradzieje Galicji za pośrednictwem różnych wyrobów złotniczych oraz przedmiotów i narzędzi odpowiadających kulturze grodzisk.
Inne wybitne miejsca kulturalne pojawiają się na długiej promenadzie w A Coruña. Acuarium Finisterrae, znajdujące się w pobliżu Wieży Herkulesa, mieści jedno z najważniejszych akwariów w Hiszpanii, a także interaktywne sale wystawowe związane z morzem. Człowiek to motyw przewodni Domus czyli Domu Człowieka, znajdującego się w futurystycznym budynku zaprojektowanym przez architekta Aratę Isozaki. Wewnątrz, różne interaktywne pokoje ukazują człowieka z multidyscyplinarnego punktu widzenia. Promenada nadmorska w końcu prowadzi do szerokich plaż Riazor i Orzán, głównych atrakcji rekreacyjnych mieszkańców A Coruña.
Szlak muzealny można zakończyć, odwiedzając Muzeum Nauki, znajdujące się w parku Santa Margarita, jednym z najważniejszych terenów zielonych stolicy. Warte wyróżnienia jest w nim Planetarium, a jego stała wystawa w interaktywny sposób zajmuje się zasadami nauki, techniki i świata przyrody.
Innym ciekawym spacerem po mieście może być Szlak Picassa, podążając śladami tego wielkiego artysty, który mieszkał w A Coruña przez prawie cztery lata. Na tej trasie przystankami będą m.in. jego dom, Plac Pontevedra (jego miejsce zabawy i nauki), plaża Riazor (którą Picasso rysował w naturze), Szkoła Sztuki i Rzemiosła (w której zachowane są jego świadectwa), cmentarz Santo Amaro (gdzie pochowano jego młodszą siostrę) czy Wieża Herkulesa (gdzie tak często znajdował inspirację).
Gastronomia i okolice
Gastronomia w A Coruña łączy to, co najlepsze na wybrzeżu i w głębi lądu. Z wybrzeża pochodzą znakomite owoce morza: kraby, skorupiaki, jeżokraby, homarce itp. Przygotowywane są również przepisy na soczyste ryby, takie jak caldeirada de rape (gulasz z żabnicy), merluza a la gallega (morszczuk po galicyjsku, z cebulą, czosnkiem i marchewką) czy grillowana sola. Empanada stanowi przejście wgłąb lądu, ponieważ można ją przygotować zarówno z ryb i owoców morza, jak i mięsa. Jeśli chodzi o mięsa, to z wieprzowiny przyrządza się słynną lacón con grelos, a cielęcina galicyjska jest chroniona nazwą pochodzenia. Jako dodatek do tych potraw może służyć dowolne ze wspaniałych win galicyjskich o nazwie pochodzenia (Monterrei, Ribeira Sacra, Ribeiro, Rías Baixas i Valdeorras). A na deser słynne ciasto Santiago (z cukru, mąki i migdałów).
W okolicach A Coruña można odwiedzić ciekawe miasta, takie jak Betanzos, uznane za kompleks historyczno-artystyczny, stolicę Galicji i miasto wpisane na listę światowego dziedzictwaSantiago de Compostela, czy Ferrol.
W stolicy można zatrzymać się w Parador „Hostal de los Reyes Católicos” (XV w.), ogłoszonym pomnikiem narodowym. Natomiast Parador de Ferrol jest jednym z najlepszych miejsc noclegowych w tym nadmorskim mieście. W A Coruña zachowały się niektóre z najważniejszych ekosystemów Galicji, takie jak obszar chronionego krajobrazu Fragas do Eume czy obszar chronionego krajobrazu Dunar de Corrubedo y Lagunas de Carregal y Vixán. Bardzo ciekawym miejscem ze względu na krajobraz jest Costa da Morte, trasa biegnąca wzdłuż urwistego wybrzeża Atlantyku, przebiegająca przez miasteczka takie jak Camariñas, Corcubión czy Fisterra.